Zamek Joannitów w Swobnicy
Dla turysty

Zamek Joannitów w Swobnicy

Zamki zakonów rycerskich we współczesnej Polsce to przede wszystkim zamki krzyżackie i zamki Joannitów. Zamki krzyżackie są dość dobrze znane, natomiast zamki Joannitów w Lubuskim i Zachodniopomorskim są mniej znane, bo leżą w regionach jeszcze dość surowych turystycznie, może poza Łagowem.

Zamek Joannitów w Łagowie to w zasadzie jedyny zachowany w całości zamek budowany przez Joannitów. Dobrze zachował się również zamek w Świdwinie, ale Joannici przejęli go w zamian za Chwarszczany dopiero w XVI wieku.

Największym zamkiem Joannitów jest zamek w Swobnicy na Pomorzu Zachodnim. Swobnica i cała ziemia bańska została nadana Templariuszom w 1234 roku przez księcia Barnima. Templariusze zorganizowali komandorię w Rurce nieopodal Chojny, ale nie budowali zamku tylko obronny folwark. Templariusze mieli nadany patronat nad kościołem mariackim w Chojnie. Od 1250 roku Chojna należała do Brandenburgii, ale patronat został utrzymany, pomimo że było to inne państwo. Co więcej, kiedy w 1312 roku majątek Templariuszy przejęli Joannici, patronat nadal był utrzymany

Joannici przez dłuższy czas utrzymywali komandorię w Rurce, ale skonfliktowali się z mieszczanami Chojny i rycerstwem brandenburskim z tamtego terenu. Poszło oczywiście kwestie polityczne, a konkretnie o poparcie dla różnych kandydatów na margrabiów brandenburskich. Skończyło się to sąsiedzkim najazdem na komandorie w Rurce i jej zniszczeniem. Joannici odbudowali folwark w Rurce, ale wystarali się od księcia szczecińskiego o zgodę na budowę zamku w Swobnicy, nieco dalej od granicy. Zamek Joannitów w Swobnicy zbudowany po 1377 na planie kwadratu 50×50 metrów był otoczony wodami jeziora i fosa zasilaną z jeziora. Początkowo był tylko jeden budynek mieszkalny, kaplica i wieża wpisane w obwód murów. Z czasem zamek rozbudowano, istniało tez podzamcze o podobnej wielkości. Po wojnie trzydziestoletniej Pomorze zajęli Szwedzi, którzy wypędzili Joannitów. Zamek przejęła królowa szwedzka, a po 1680 roku zona elektora brandenburskiego. Zamek został przebudowany na pałac z bogatym barokowym wnętrzem, ale zachowano surowy zamkowy wygląd zewnętrzny. Hohenzollernowie posiadali zamek do 1945 roku. Po wojnie różne były koleje losu, dewastacja zamku postępowała. Dzisiaj to zabezpieczone ruiny, z którymi nie bardzo wiadomo co robić.